آیا تولید قهوه به معنای زندگی در فقر است؟

تغییرات قیمت قهوه، پایداری اقتصاد این محصول را با شک و تردید همراه کرده است. در حال حاضر این سؤال مطرح می‌گردد: آیا کشت قهوه سودآور است؟ درآمد یک کشاورز قهوه چقدر باید باشد؟ و چه عواملی یک مزرعه‌ی سودآور را از یک مزرعه‌ی غیرسودآور متمایز می‌کند؟

سال گذشته، کمپانی آمریکایی کاراولا (Caravela Coffee) که در اصل وارد کننده‌ی دانه‌ی سبز قهوه است گزارشی را در مورد هزینه‌های تولید قهوه در شش کشور آمریکایی لاتین منتشر کرد. این کمپانی میزان سودآوری یک کشاورز قهوه در آن کشورها را با خط فقر بین المللی بانک جهانی مقایسه کرد.

من با آلخاندرو کادنا (Alejandro Cadena) مدیرعامل کمپانی کاراولا که به تازگی نتیجه‌ی تحقیقاتش در زمینه‌ی پایداری اقتصادی قهوه را منتشر کرده است، صحبتی کردم.

چرا همه‌ی ما باید نگران سودآوری کشت قهوه باشیم؟

 

ایوان رنگیفو (Ivan Rengifo) با تولیدکنندگان قهوه. عکس از: Caravela Coffee

ابتدا لازم است درک کنیم چرا مطالعه در این زمینه مهم است. قیمت‌های پایین موضوع جدیدی برای نگرانی نیستند؛ سالیان زیادی است که قهوه به دلیل غیرسود آور و غیرپایدار بودنش از طرف کشاورزان تحریم می‌شود.اما در ماه گذشته (نوامبر 2018) قیمت این محصول به پایین‌ترین حد خود در طول 12 سال گذشته رسید.

آیا تولید قهوه به معنای زندگی در فقر است؟

تغییرات قیمت قهوه، پایداری اقتصاد این محصول را با شک و تردید همراه کرده است. در حال حاضر این سؤال مطرح می‌گردد: آیا کشت قهوه سودآور است؟ درآمد یک کشاورز قهوه چقدر باید باشد؟ و چه عواملی یک مزرعه‌ی سودآور را از یک مزرعه‌ی غیرسودآور متمایز می‌کند؟

سال گذشته، کمپانی آمریکایی کاراولا (Caravela Coffee) که در اصل وارد کننده‌ی دانه‌ی سبز قهوه است گزارشی را در مورد هزینه‌های تولید قهوه در شش کشور آمریکایی لاتین منتشر کرد. این کمپانی میزان سودآوری یک کشاورز قهوه در آن کشورها را با خط فقر بین المللی بانک جهانی مقایسه کرد.

من با آلخاندرو کادنا (Alejandro Cadena) مدیرعامل کمپانی کاراولا که به تازگی نتیجه‌ی تحقیقاتش در زمینه‌ی پایداری اقتصادی قهوه را منتشر کرده است، صحبتی کردم.

چرا همه‌ی ما باید نگران سودآوری کشت قهوه باشیم؟

 

ابتدا لازم است درک کنیم چرا مطالعه در این زمینه مهم است. قیمت‌های پایین موضوع جدیدی برای نگرانی نیستند؛ سالیان زیادی است که قهوه به دلیل غیرسود آور و غیرپایدار بودنش از طرف کشاورزان تحریم می‌شود.اما در ماه گذشته (نوامبر 2018) قیمت این محصول به پایین‌ترین حد خود در طول 12 سال گذشته رسید.

این در حالیست که بر اساس انجمن جهانی تحقیقات قهوه، علیرغم قیمت‌های در حال سقوط، میزان تقاضای در حال صعودی را تجربه می‌کنیم. اگر اوضاع به همین منوال ادامه یابد و البته تغییرات اقلیمی را نیز مد نظر بگیریم می‌توان گفت تا پایان سال 2050، شاهد شکاف تولیدی بین 60 تا 122 میلیون پاکت خواهیم بود.

آیا در آینده قهوه‌ی کافی وجود خواهد داشت که بتواند جوابگوی نیاز روزافزون ما باشد؟ یک مسئله کاملاٌ واضح است: اگر خواهان کامیابی صنعت قهوه هستیم باید مبحث سودآوری در مزارع قهوه را جدی گرفته و به بهبود آن کمک کنیم.

 

تولید کننده ای به نام ماریو (Mario) در حال زیر و رو کردن قهوه‌های شسته شده برای حصول اطمینان از خشک شدن آن‌ها. عکس از : Caravela Coffee

محاسبه‌ی سودآوری مزارع

همانطور که گفته شد کمپانی کاراولا در مطالعه ای سودآوری شش کشور آمریکای لاتین را بررسی کرد: اکوادور، کلمبیا،       ال سالوادور، گواتمالا، نیکاراگوئه و پرو.

قطعاً محدودیت‌هایی در راه این مطالعه وجود دارد:سودآوری مزارع از کشوری به کشور دبگر بسیار بسیار متفاوت است. کشت قهوه در اندونزی اصلاٌ مشابه کشت قهوه در پرو نیست.همینطور کشت قهوه در مکزیک با کشت این محصول در کلمبیا متفاوت است. از این‌ها گذشته، سودآوری حتی در مناطق مختلف یک کشور و بیشتر از آن مزارع متفاوت یک منطقه در یک کشور بسیار تفاوت دارد.

این مطالعه دیدگاهی در مورد سودآوری در یک مزرعه‌ی معمولی در این شش کشور آمریکای لاتین به دست می‌دهد. و اگر قهوه برای مزرعه ای در یکی از غنی‌ترین مناطق کشت محصولی سودآور نباشد، با مشکلی جدی روبرو خواهیم بود.

 

یک تولید کننده به همراه قهوه‌هایش. عکس از : Caravela Coffee

به عنوان قسمتی از مطالعه، کمپانی کاراولا مجبور به طرح چند فرضیه شد:

1. هزینه‌ی تولید قهوه برای هر یک پوند (معادل 453 گرم) 20/1 دلار آمریکا محسوب شد. بر اساس مطالعه‌ی کمپانی کاراولا این مقدار میانگین هزینه‌ی تولید در طول 8 سال گذشته بوده است. اگرچه بر اساس گفته‌ی آلخاندرو، هزینه‌ی تولید می‌تواند تحت تأثیر عواملی مانند تورم، هر سال متفاوت باشد. برای مثال، در سال 2017 این هزینه از 40/1 تا 80/1 دلار آمریکا برای هر پوند متفاوت بود.همین موضوع برای تیم کاراولا دلیلی بود برای نگاه به آمار هشت سال به جای بررسی جدیدترین اطلاعات.
2. نوسانات روزانه‌ی قیمت قهوه در بازار بر این اطلاعات تأثیر گذار نبوده است.

با این فرضیه‌ها، کمپانی کاراولا مطالعه‌ی خود را در سه مطالعه‌ی متفاوت بر اساس اندازه‌ی مزرعه و میزان محصول انجام داد:

1. یک مزرعه با وسعت یک هکتار با تولید سالانه‌ی 5 کیسه در هر هکتار
2. یک مزرعه با وسعت 3 هکتار با تولید سالانه‌ی 5 کیسه در هر هکتار
3. یک مزرعه با وسعت 3 هکتار با تولید سالانه‌ی 15 کیسه در هر هکتار

طبق نتیجه گیری کمپانی کاراولا، مزرعه ای با وسعت حداقل 3 هکتار برای امرار معاش یک خانواده لازم است. با داشتن این سه گروه، می‌توانیم به صحبت در مورد رابطه‌ی بین تولید، اندازه‌ی مزرعه و سودآوری بپردازیم. در حالیکه این سناریوها جوابی قطعی در این مورد به دست نمی‌دهند، اما درکی درست از حداقل اندازه‌ی مزرعه و میزان تولید برای رهایی یک خانواده از دامان فقر ایجاد می‌کنند.

یک مزرعه‌ی قهوه چقدر سود به همراه دارد؟

به دلیل نوسانات قیمت، تنوع زیادی در این زمینه می‌بینیم. میانگین حاشیه‌ی سود در هشت سال گذشته 24 درصد بوده است. این میزان به طور نگران کننده ای در سال 2012 سقوط کرد، در 2013 به طور مختصری بهبود یافت و حتی در بعضی موارد، مانند سال 2018 منفی شد.

نمودار سودآوری یک مزرعه‌ی یک هکتاری با تولید سالیانه 5 کیسه. منسوب به : Caravela Coffee

اما سود 24 درصد دقیقاٌ به چه معنی است؟

 

سناریوی اول: مزرعه‌ی یک هکتاری با تولید 5 کیسه در هر هکتار

یک تولیدکننده با یک مزرعه‌ی یک هکتاری که فقط 5 کیسه تولید می‌کند در ماه سودی در حدود 21 دلار از کل فروشش در یک ماه که در حدود 86 دلار است خواهد داشت. بنابراین میزان سود در سال 247 دلار خواهد شد.

 

میزان متوسط درآمد یک مزرعه‌ی یک هکتاری با تولید سالیانه 5 کیسه. منسوب به : Caravela Coffee

سناریوی دوم: مزرعه‌ی سه هکتاری با تولد 5 کیسه در هر هکتار

 

سناریوی دوم مشابه سناریوی اول ولی با تفاوت در میزان تولید است. نتیجه‌ی تولید این مزرعه در سال 15 کیسه است.  بنابراین میزان سود این مزرعه در ماه 62 دلار و در سال 742 دلار تخمین زده می‌شود.

میزان متوسط درآمد یک مزرعه‌ی سه هکتاری با تولید سالیانه 15 کیسه. منسوب به : Caravela Coffee

سناریوی سوم: مزرعه‌ی سه هکتاری با تولید 15 کیسه در هر هکتار

مزرعه ای با این ابعاد و این سطح تولید در سال 45 کیسه برداشت می‌کند که این میزان تولید، سودی در حدود 185 دلار در ماه و 2227 دلار در سال را به همراه خواهد داشت.

میزان متوسط درآمد یک مزرعه‌ی سه هکتاری با تولید سالیانه 45 کیسه. منسوب به : Caravela Coffee

آیا تولید قهوه به معنای زندگی در فقر است؟

این اطلاعات بر اساس آمار سال 2015 آورده شده است. جدیدترین خط فقر بر اساس بانک جهانی، 2/3 دلار برای هر نفر در یک روز محاسبه شده است.

کمپانی کاراولا به خط فقر که بر اساس بانک جهانی تعیین شده نگاهی انداخته است. این بانک خط فقر را در سال 2015 برای یک نفر در یک روز 9/1 دلار تعیین کرده بود. این موضوع به معنی این است که هرکس با درآمد کمتر از این مقدار، در فقر شدید به سر می‌برد.

این خط فقر هزینه‌های مختلف زندگی در نقاط مختلف جهان را بررسی نکرده، بلکه قدرت خرید مردم در سال 2015 در 15 کشور را مورد مطالعه قرار داده است. بنابراین کمپانی کاراولا مبلغ 9/1 دلار را در سی روز ضرب کرده و مبلغ نهایی 57 دلار را به دست آورد. این مبلغ خط فقر برای یک نفر در طول یک ماه بود. لازم به یادآوری است که این عدد باید در 2،3 و گاهاً 4 به ازای تعداد افراد خانواده ضرب شود. چرا که بعضی از خانواده‌ها هیچ منبع درآمد دیگری ندارند.

بر اساس این موضوع آیا می توان گفت که تولید کنندگان قهوه در فقر مطلق زندگی می کنند؟ در حقیقت باید گفت بستگی به تعداد افراد خانواده و میزان تولید دارد. تولیدکنندگان با مزرعه های یک هکتاری که در سال 5 کیسه قهوه تولید می کنند و آن را به قیمت بازار به فروش می رسانند لازم است میزان تولید خود را حداقل دو برابر کنند تا بتوانند از خط فقر فاصله بگیرند.

آلخاندرو می گوید: «اگر فقط یک هکتار داشته باشید و از ان یک هکتار فقط 5 کیسه در سال برداشت کنید و بخواهید در فقر زندگی نکنید، قیمتی که باید قهوه را به فروش برسانید بسیار بالا خواهد بود. اگر می خواهید به اندازه ی کشاورزی که در سال 45 کیلو قهوه تولید می کند درآمد داشته باشید باید هر پوند قهوه (هر 450 گرم) را در حدود 14 دلار بفروشید.

کشاورزی در حال جداکردن دانه‌های خشک شده در اکوادور. عکس از : Caravela Coffee

در نهایت این سؤال را مطرح کردم که ما چه کاری می‌توانیم برای صنعت قهوه انجام دهیم و آلخاندرو این گونه جواب داد:

اگر رستری دارید و یا یک مصرف کننده هستید:

در ساختن رابطه ای پایدار و طولانی مدت با تولیدکنندگان کوشا باشید. در همه‌ی موارد با آن‌ها مشارکت کنید. با مشتریانتان در مورد قهوه و پایداری اقتصادی این محصول بیشتر صحبت کنید. برای قهوه پول بیشتری بدهید. این مصرف کنندگان هستند که تصمیم می‌گیرند چه مبلغی را هزینه کنند.

نویسنده : Sunghee Tark

مترجم : زهرا دادگستر